نواهاي كردي كرمانشاه

هوره از نواهاي قديمي مردم كرد است . مشهور است نكيساي باربد براي خسرو و شيرين هوره مي خوانده اند. برخلاف چند دهه اخير هوره را با همراه تنبور اجرا مي كردند. اين نوا داراي چهارده مقام مي باشد كه عبارتند از : 1- گله خاك 2- گله وه دره 3- بالا دستاني 4- شاه حسيني 5- سارو خاني 6- جلو شايي 7- طرز 8- مجنوني 9- كري 10- پاريه 11- دو بالا 12- غريوي 13- بانه بنه يي 14- پاوه موري كه هركدام داراي فرعياتي مي باشند .

گونه ديگر هوره مويه يا مور است كه در شيون و مرگ افراد ، بوسيله زنان و در بعضي از نقاط توسط مردان خوانده مي شود .

با ظهور تصوف در نقاط كردنشين اهل سنت و جماعت دروايش قادريه هوره را با جذبه و حالت گريه و استغاثه به گونه اي خاص خواندند و رنگي عرفاني به آن دادند كه به سوز معروف شد . هوره را در جنگ نيز جنگجويان كرد مي خوانده اند .

از ديگر رديف ها و نغمه هاي كردي بايد از بيات كرد ، حاجي حسني ، بسته نگار ، قطار و قرايي كه در دستگاه شور اجرا مي شود نام برد . دو گونه ديگر از نواهاي كردي ، گوراني و سياه چمانه مي باشد كه در منطقه جوانرود و اورامان رواج بيشتري دارد . گوراني از الحان بهاري است كه ابيات آن از دو بيتي هاي محلي است و به هنگام دميدن سبزه و گل در دشت و كوهستان و در مراسم عروسي و شادماني با همراهي شمشال و يا بدون ساز خوانده مي شود .

سياه چمانه از الحان پائيزي است و زمان خواندن آن برگ ريزان مي باشد كه با هلهله و شادماني همراه نبوده و بسيار غم انگيز است
میراث فرهنگی کرمانشاه